تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی قلب در چیست؟
آنژیوگرافی چیست؟
به روند بررسی رگهای خونی برای چک کردن محل تنگی و انسداد رگ، آنژیوگرافی گفته میشود. در واقع رگهای کرونری، خون و اکسیژن را به قلب میرسانند و گاهیاوقات به دلایل مختلفی مانند تجمع کلسترول دچار تنگی میشوند که در این صورت جریان خون به قلب کاهش پیدا میکند؛ و اگر لخته خون تشکیل شده و جریان خون به کلی مسدود شود، حمله قلبی رخ میدهد.
آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری از عروق خونی است که با استفاده از اشعه ایکس انجام میشود تا محل انسداد عروق خونی را مشخص کند.
آنژیوگرافی چطور انجام میشود؟
روش آنژیوگرافی یک روش ایمن و بدون درد است که میتواند ۳۰ دقیقه الی ۲ ساعت طول بکشد. در طول انجام این تست ممکن است پزشک آرامبخشی به بیمار بدهد اما بیمار در طول انجام آنژیوگرافی بیدار است.
پزشک قسمتی روی کشالهی ران یا ساعد بیمار را بیحس کرده و لولهای به نام کاتتر را داخل سرخرگ میکند. سپس کاتتر را به سمت قلب هدایت کرده و از طریق آن مادهای به نام حاجب را به داخل سرخرگ تزریق میکند. در این مرحله بیمار ممکن است احساس گرما یا سوزش کمی داشته باشد اما اگر احساس درد زیاد داشت، باید به پزشک خود اطلاع دهد.
مادهی حاجب توسط تصاویر اشعه ایکس دیده میشود و به همین دلیل حرکت حاجب در رگهای خونی به پزشک قلب و عروق کمک میکند تا محل گرفتگی و انسداد رگ را پیدا کند.
در چنین حالتی اگر عروق خونی دچار انسداد شده باشند، به تشخیص متخصص قلب و عروق ممکن است از دارو، استنت، آنژیوپلاستی یا عمل جراحی قلب باز برای درمان گرفتگی عروق استفاده شود.
کاربرد آنژیوگرافی چیست؟
آنژیوگرافی یکی از روشهای غیرتهاجمی برای تشخیص بیماریهای مربوط به عروق خونی است و معمولا به دلایل زیر انجام میشود:
- تشخیص محل تنگی و انسداد رگهای خونی و تعیین شدت آن
- تعداد رگهایی که به علت پلاک چربی دچار گرفتگی شده اند
- پیدا کردن محل خونریزی
- پیدا کردن محل لختهی خون
- دسترسی به نقشهی رگهای خونی قبل از عمل
آنژیوپلاستی چیست؟
آنژیوپلاستی یک روش بسیار موثر درمانی برای درمان گرفتگی عروق است که میزان تهاجم کمی دارد و در زمان انجام آنژیوگرافی هم قابل انجام است. البته در صورتی که گرفتگی و انسداد عروق خونی بیشازحد باشد، ممکن است متخصص قلب و عروق تصمیم بگیرد که به جای آنژیوپلاستی، عمل قلب باز انجام دهد.
انجام آنژیوپلاستی حدودا یک ساعت طول میکشد و نیازی به بیهوشی کامل ندارد. و بهطورکلی این روش در مقایسه با روشهای دیگری مانند جراحی بایپس سرخرگ کرونری، درد کمتری داشته و بهبودی آن در مدت زمان کمتری رخ میدهد.
آنژیوپلاستی چطور انجام میشود؟
برای انجام آنژیوپلاستی هم مانند آنژیوگرافی از طریق یک بریدگی کوچک روی کشالهی ران، بازو یا مچ دست، کاتتر داخل سرخرگ شده و به سمت قلب هدایت میشود. سپس مقدار کمی مادهی حاجب از طریق کاتتر تزریق میشود تا پزشک بتواند محل انسداد عروق را تشخیص دهد.
در مرحلهی بعدی یک بالون کوچک که در انتهای کاتتر نصب شده است، باد میشود تا رگ مسدود شده را عریض کند. این بالون چند دقیقه در ناحیه انسداد باقی میماند تا گرفتگی رگ، باز شود. همچنین ممکن است برای رفع انسداد، پزشک چندین بار بالون را باد کرده و خالی کند.
از آنجایی که بالون به طور موقت در رگ قرار گرفته و جریان خون را مسدود میکند، ممکن است بیمار در آن لحظه احساس درد در قفسه سینه داشته باشد. به علاوه اگر تعداد گرفتگیهای عروق زیاد باشند، ممکن است بالون زدن چندین بار در محلهای گرفتگی عروق تکرار شود.
استنت گذاری قلبی چیست؟
اغلب اوقات هنگام انجام آنژیوپلاستی، در محل گرفتگی استنت یا فنر هم گذاشته میشود. در واقع زمانی که رگ خونی توسط بالون باز میشود، استنت درون آن قرار میگیرد و از تنگ شدن مجدد دیوارهی عروق جلوگیری میکند.
استنت شبیه یک فنر توری سیمی ریز است که در اطراف بالونی که به سر کاتتر وصل شده، قرار میگیرد و به سمت گرفتگی رگ هدایت میشود. زمانی که بالون باد میشود، این فنر به سمت دیوارههای رگ فشرده شده و برای بهبود جریان خون به طور دائم در رگ باقی میماند. همچنین پس از انجام استنت گذاری بهتر است بیمار به تشخیص پزشک خود، داروهای آنتی پلاکت مصرف کند تا در استنت، لخته خون تشکیل نشود.
عوارض و خطرات آنژیوپلاستی چیست؟
با اینکه آنژیوپلاستی یک روش کم تهاجم برای باز کردن گرفتگی عروق است، ممکن است خطرات و عوارضی به همراه داشته باشد که عبارتند از:
- تنگی مجدد یا گرفتگی رگ در صورت عدم استفاده از استنت (استفاده از فنر یا استنت احتمال تنگی دوبارهی عروق را ۲۰ درصد کاهش میدهد)
- خطر خونریزی بیشتر نسبت به آنژیوگرافی (گاهیاوقات در محل قرار گرفتن کاتتر کبودی ایجاد میشود و در برخی موارد تبدیل به خونریزی میشود که اگر خونریزی شدید باشد باید انتقال خون انجام شود)
- خطر یک آنژیوپلاستی ناموفق (پاره شدن رگ در حین بالون زدن) که نیاز به جراحی فوری دارد
- پدیدار شدن لختههای خونی درون استنت که ممکن است سبب انسداد رگ و وقوع حمله قلبی شود (به همین دلیل پزشک گاهیاوقات پس از استنت گذاری، مصرف داروهای رقیقکننده خون را تجویز میکند)
سخن آخر
در نهایت باید گفت انجام آنژیوگرافی یا آنژیوپلاستی به تشخیص پزشک قلب و عروق بستگی دارد و با اینکه انجام این روشها هم با خطراتی همراه است، نسبت به روشهای دیگر عوارض و خطرات کمتری دارد. همچنین بعد از انجام آنژیوپلاستی بیمار باید سطح کلسترول خون خود را کاهش داده، وزن مناسبی داشته و شرایطی مانند دیابت و فشارخون بالای خود را مدیریت کند تا مجددا دچار گرفتگی عروق نشود.
برای انجام آنژیوپلاستی قلب در کرج به کدام متخصص قلب مراجعه کنم؟