درمان کم توانی ذهنی درختی کرج
درمان کم توانی ذهنی در کرج
کم توانی ذهنی (ID) یعنی:
• فرد در عملکردهای شناختی (هوش) مثل یادگیری، درک، حل مسئله و قضاوت سطح پایین‌تری از میانگین داره
• و هم‌زمان در عملکردهای سازشی مثل برقراری ارتباط، مراقبت از خود، تصمیم‌گیری یا مشارکت اجتماعی دچار مشکل هست
معمولاً IQ زیر ۷۰ ملاک تشخیصی‌یه، اما توانایی‌های عملی و عملکردی مهم‌تر از عدد IQ در مداخلات کاردرمانی هستن.
🎯 هدف کاردرمانی برای کمتوانی ذهنی چیست؟
کاردرمانی تلاش می‌کنه تا افراد دارای کمتوانی ذهنی را در مسیر رسیدن به استقلال بیشتر در زندگی روزمره، رشد مهارت‌های ارتباطی–حرکتی–اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی همراهی کنه.
👩⚕️ کاردرمانی چگونه به افراد دارای کمتوانی ذهنی کمک می‌کند؟
1. تقویت مهارت‌های زندگی روزمره (ADL)
• آموزش مهارت‌هایی مثل لباس پوشیدن، مسواک زدن، غذا خوردن، توالت رفتن
• استفاده از راهبردهای ساده‌سازی و تکرار هدفمند
• کمک به درک توالی فعالیت‌ها
2. تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت
• برای نوشتن، رنگ‌آمیزی، بازی‌های حرکتی، تغذیه با قاشق، بستن دکمه
• کار بر روی تون عضلانی، تعادل و هماهنگی چشم–دست
3. آموزش مهارت‌های شناختی–ادراکی
• افزایش توجه و تمرکز
• حافظه دیداری و شنیداری
• درک ارتباطات (مثلاً شباهت‌ها، تفاوت‌ها، دسته‌بندی‌ها)
• آموزش مفاهیم پایه مثل رنگ، شکل، اندازه، عدد، ترتیب، زمان
4. تمرین مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی
• آموزش نوبت‌گیری، شروع مکالمه، حفظ ارتباط چشمی
• درک احساسات خود و دیگران (همدلی ساده)
• آموزش رفتار مناسب در موقعیت‌های اجتماعی مختلف
5. تنظیم رفتاری–حسی (در صورت وجود مشکلات همراه)
• برای کودکانی با اختلال پردازش حسی، بیش‌فعالی، اوتیسم، یا اضطراب
• استفاده از تمرین‌های تنظیم حسی (فشار عمیق، تاب خوردن، لمس کنترل‌شده)
6. آموزش مهارت‌های شغلی ساده (در سنین بالاتر)
• آماده‌سازی برای کارهای ساده و نیمه‌مستقل در محیط کار
• افزایش دقت، همکاری، پیروی از دستورالعمل
🧩 نمونه‌هایی از فعالیت‌هایی که کاردرمانگر انجام می‌دهد:
نوع فعالیت هدف
چیدن پازل ساده تمرکز، هماهنگی چشم–دست، درک دیداری
تمرین‌های تقلیدی درک و حافظه حرکتی
بازی‌های نوبتی (مثل دوز یا توپ‌بازی گروهی) مهارت اجتماعی، صبر، همکاری
کاردستی با خمیر یا قیچی تقویت عضلات ظریف دست، دقت
فعالیت‌های حسی–حرکتی آرام‌سازی، تمرکز، تنظیم رفتاری
🕒 مدت و روند درمان چطوره؟
• نیاز به درمان بلندمدت داره (چون کمتوانی ذهنی مزمنه ولی قابل بهبوده)
• معمولاً ۲ تا ۳ جلسه در هفته، همراه با تمرین‌های خانگی
• مشارکت فعال خانواده و مربی مدرسه در بهبود تأثیر خیلی مهمه
📈 نتایج مورد انتظار از کاردرمانی در کمتوانی ذهنی:
✅ بهبود استقلال در زندگی روزمره
✅ رشد مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی
✅ افزایش توانایی مشارکت در محیط مدرسه، خانه یا جامعه
✅ کاهش مشکلات رفتاری ناشی از ناکامی یا بی‌توجهی
✅ رشد اعتماد به نفس و خودباوری
⚠️ نکته مهم:
درمان قطعی برای کمتوانی ذهنی وجود نداره، اما رشد قابل توجه عملکردی و بهبود کیفیت زندگی کاملاً ممکن و اثبات‌شده‌ست — مخصوصاً اگر درمان زودهنگام و پیوسته باشه.
